Stopniowemu powiększaniu się objętości macicy w czasie ciąży, które prowadzi do zwiększenia się objętości jamy macicznej z 3 do 6 cm3, towarzyszą zmiany w obrębie szyjki macicy.
Podczas ciąży powiększa się przede wszystkim cieśń macicy, łącząca trzon z szyjką. Długość cieśni macicy nieciężarnej u kobiety dorosłej wynosi około 1 cm, w końcu II miesiąca ciąży ? 3 cm i dochodzi do długości 8 cm w końcu ciąży. Wydłużenie cieśni łączy się ze ścieńczeniem jej ścian, które w końcu ciąży mają grubość zaledwie 4?5 mm. Rozrost i przerost mięśniówki w czasie ciąży jest znacznie mniejszy w obrębie cieśni niż w trzonie macicy. Ściany cieśni składają się z rzadko przebiegających pęczków włókien mięśniowych o przebiegu podłużnym, skośnym i poprzecznym, które złożone są z włókien drobnych, ubogich w sarkoplazmę. W obrębie cieśni przeważa tkanka łączna, zawierająca dużo włókien elastycznych. Taka budowa tłumaczy fakt, że podczas porodu cieśń zachowuje się identycznie jak szyjka, będąc prawie bierna, podczas gdy górny odcinek macicy powoduje wypychanie płodu.
W szyjce macicy zachodzą podczas ciąży mniejsze zmiany niż w trzonie; łatwo ulegając przerostowi, równocześnie przechodzi ona proces rozmiękania. Kształt stożkowaty zmienia się we wrzecionowaty, poprzez tworzenie się i zbieranie śluzu zamykającego kanał szyjki.
Rozmiękanie szyjki rozpoczyna się w pierwszych tygodniach ciąży, w obrębie ujścia zewnętrznego, następnie posuwa się ono stopniowo wokół ujścia i od dołu szyjki ku jej szczytowi. U pierwiastek proces ten przebiega znacznie wolniej.
Włókna mięśniowe gładkie szyjki przerastają do III miesiąca ciąży. W tym czasie włókna łączne i elastyczne wydłużają się i grubieją, a ich pofałdowanie jest gęstsze. Budowa tkanki łącznej szyjki staje się luźniejsza, dzięki przesiękowi surowiczemu do niej. Te zmiany ułatwiają rozszerzanie szyjki w czasie ciąży.