Podczas oglądania okiem błona śluzowa szyjki prawidłowej jest jednolicie różowa (w okresie przed i pomiesiączkowym różowoniebieskawa), a ujście zewnętrzne szyjki macicy punkcikowate lub gwiaździste (w zależności od tego, czy kobieta jest nieródką, czy wieloródką, z szyjką całą bądź uszkodzoną).
W kolposkopie prawidłowa błona śluzowa szyjki macicy ma powierzchnię gładką, o zmiennym kolorze. Kolor jest uzależniony od grubości nabłonka wielowarstwowego płaskiego, który nie pozwala na oglądanie rysunku naczyniowego niżej leżącego, poza czerwonym kolorem krwi, przepływającej przez te naczynia.
Kolor błony śluzowej pokrywającej szyjkę (nabłonek nienaruszony), poza grubością nabłonka i bogactwem naczyniowym niżej leżącego utkania, zależy także od natężenia i rodzaju źródła światła. Według Ganse kolor prawidłowej błony śluzowej (0) może wahać się od różowego do lekkofiołkowego lub białoszarego.
Powierzchnia nabłonka oryginalnego, po zastosowaniu próby z 3% kwasem octowym, staje się bardziej wyrazista dzięki występującemu obrzękowi.
Po próbie z płynem Lugola błona śluzowa pokrywająca szyjkę barwi się na całej powierzchni na kolor brunatnomahoniowy, bardziej zaznaczony w okresie hiperfolikulinowym cyklu, gdy naładowanie nabłonka glikogenem jest największe.
W czasie menopauzy oraz u osób kastrowanych, gdy poziom estrogenów krwi i odkładanie się glikogenu w błonie śluzowej obniżają się, obraz kolposkopowy błony śluzowej pokrywającej szyjkę jest bardziej blady, różowożółtawy, a rysunek naczyniowy jest bardziej zaznaczony, dzięki większej przezroczystości. Ten obraz kolposkopowy oznacza się jako ?0 atroficzne” (oryginalny nabłonek zanikowy) i chociaż nazywa się nabłonkiem oryginalnym, nie wiadomo w jakiej mierze jest oryginalny, ponieważ kobieta mogła w przeszłości mieć zmianę na szyjce, która następnie pokryła się nabłonkiem. Zanikowa błona śluzowa ma bardzo łamliwe naczynia, wskutek czego mogą powstawać podnabłonkowe krwawienia, w postaci małych punktów czerwonych lub nieco większych plamek różowych.
Po zastosowaniu testu Lahma-Schillera typowa zanikowa błona śluzowa u kobiet w okresie przekwitania zabarwia się bardziej blado (kolor ceglasty).
Gdy oryginalna błona śluzowa przechodzi proces zapalny, jej powierzchowne warstwy ulegają maceracji, staje się ona uboższa w glikogen, a w obrazie kolposkopowym ma kolor żywoczerwony, wskutek powiększenia się i rozszerzenia naczyń podnabłonkowych, widocznych z powodu zwiększonej przezroczystości ścieńczałego nabłonka. Jeżeli proces zapalny przybiera charakter wysiękowy, strefy ścieńczałego nabłonka, o kolorze żywoczerwonym, po próbie Lahma-Schillera, ukazują się w postaci marmurkowatej, co spowodowane jest nierównomiernym odkładaniem się glikogenu. Ten obraz kolposkopowy nazywa się ?0 zapalny”.