Pod wpływem zmian zachodzących w wydzielaniu hormonów oraz w płynach ustrojowych w przebiegu ciąży, które obejmują cały ustrój cię­żarnej, a szczególnie obszar płciowy, szyjka macicy zmienia wygląd, tak że rozpoznanie kliniczne pomiędzy zmianą łagodną a rozpoczynającym się procesem złośliwym staje się trudne do ustalenia.

Bogate unaczynienie szyjki macicy ciężarnej przyczynia się do wzrostu śluzówki i jej kruchości, co powoduje łatwe występowanie krwawienia. Błona śluzowa jest przekrwiona, zasiniona, co niekiedy nadaje szyjce obraz jak gdyby nakrapianej na fioletowo: ?nakrapiana szyjka ciążowa” (Dan Alessandrescu, 1962).

Obrazy kolposkopowe ulegają zmianie w sensie zaakcentowania ele­mentów składowych: ektopia ma zazwyczaj obraz atypii, o budowie mikropolipowatej, kłykcinowatej, co przy pierwszym wejrzeniu sprawia wra­żenie nowotworu. Strefa przemian ma intensywny odczyn naczyniowy, z uwypuklającymi się torbielami Nabotha.

Leukoplakia, podłoże leukoplakii, poletkowanie występują w różnym
stopniu, lecz ich rokowanie co do tych zmian należy odłożyć na okres po­porodowy, ponieważ niektóre z nich samoistnie znikają.

W przebiegu ciąży spotyka się często powierzchowną przemianę doczesnową błony śluzowej; uwypuklanie się doczesnej może dać obraz wewnątrzszyjkowy polipowatości, której często towarzyszą krwawienia.

Nowotwór szyjki ma podczas ciąży charakter rozrostowy, wyraźnie zaznaczony od samego początku, dzięki wzmożonemu atypowemu una- czynieniu adaptacyjnemu oraz przeładowaniu hormonalnemu ustroju.

Rozpoznanie nowotworu podczas ciąży należy stawiać szczególnie ostroż­nie, ponieważ zmiany złośliwe mogą być pomieszane ze zmianami łagod­nymi, zaostrzonymi w przebiegu ciąży.

Obrazy raka śródnabłonkowego (rak przedinwazyjny, stopień 0, in situ) spotykane w ciąży należy interpretować bardzo ostrożnie, obrazy fał­szywe znikają bowiem samoistnie w pierwszych 2?4 miesiącach po poro­dzie. To nakazuje bardzo dokładną kontrolę okresową, przy wykonaniu zarówno w ciąży, jak i w okresie połogu, badań dodatkowych, w postaci kolposkopii, cytodiagnostyki, badania histopatologicznego.