?Walka granic” w tym obszarze (Stoeckel), pomiędzy 2 nabłonkami, pozostaje pod niekorzystnym wpływem procesów zapalnych regenera­cyjnych, często tu spotykanych. Obserwacja tej strefy jest szczególnie korzystna za pomocą kolposkopu, tym bardziej że przemiana zmiany ła­godnej w złośliwą odbywa się w ciągu wielu lat, szczególnie u kobiety w określonym wieku (climax), kiedy badania skopowe powinny być wy­konywane ze szczególną uwagą, często.

Należy badać profilaktycznie również szyjkę pozornie zdrową, w okre­ślonym wieku kobiety, kiedy mogą zjawiać się dobrze ograniczone strefy jod-negatywne (test Lahma-Schillera) nawet na szyjce nie zmienionej, pomimo że nie zostało jednomyślnie przyjęte twierdzenie Hinselmanna o niepowstawaniu raka w zdrowym nabłonku. Badaniem kolposkopowym można w ten sposób wykazać zaburzenia histochemiczne, istniejące w na­błonku nie zmienionym.

Zaburzenia metaboliczne, warunkujące zmiany morfostrukturalne w ra­mach procesów kancerogenezy, wskutek silnego rozrostu (Hinselmann), objawiają się także zmienionym krążeniem; za pomocą kolposkopu można przebadać miejscowy stan unaczynienia: hipertrofia naczyniowa adapta­cyjna zwykła ? naczynia mają postać gałęzi drzewa pozbawionego liści ? specyficzne dla procesów łagodnych; unaczynienie adaptacyjne atypo­we ? w kształcie korkociągu ? jest charakterystyczne dla procesów zło­śliwych.

Za pomocą kolposkopu możemy dokonać stopniowanego różnicowania zmian, odpowiadających najczęściej stopniowym przemianom histopato­logicznym.

Doświadczenie własne oraz dane z piśmiennictwa, dzięki zastosowaniu kolposkopu, pozwoliły na uniknięcie wykonywania zbyt dużej liczby biopsji. Nie należy wykonywać biopsji w przypadkach zwykłych ektopii, które zawsze są łagodne. Również w zwykłych strefach przekształcenia najczęściej nie jest potrzebna biopsja. W tym celu jednak trzeba dobrze odróżnić ektopię od zmiany nowotworowej brodawkowej, ponieważ nie- rozróżnienie tych stanów może doprowadzić do ciężkich następstw.

Podobnie wyleczenie wstępne procesów zapalnych, nałożonych na zmia­nę, jest konieczne dla wyjaśnienia przypadków, ponieważ stan zapalny zmienia obraz zwykłej ektopii w ektopię obciążoną.

Kolposkopia pomaga również rozróżnić podczas badania szyjkę zmie­nioną ? o brzegach twardych, charakterystycznych dla stanu zapalnego, od twardej, nieregularnej szyjki, zmienionej istnieniem torbieli Nabotha; które nie zawsze widoczne gołym okiem, stają się wyraźne w kolposkopie, z naczyniami przebiegającymi na ich powierzchni, co znów pozwala na odróżnienie od wysp leukoplakii, pozbawionych unaczynienia.

Za pomocą kolposkopu można również zróżnicować obszar leukoplakii od obrazu, który powstaje w ramach strefy przemian, poprzez otoczenie ujścia gruczołowego nabłonkiem płaskim lub różnicowanie się gruczołów nabłonka ektopicznego wypełnionego nabłonkiem płaskim, którego nie widać poprzez przeświecające naczynia krwionośne, nadające powierzchni kolor białawożółty.

Jeżeli gruczoły te, wypełnione nabłonkiem płaskim, są liczne i leżą blisko siebie, można dokonać różnicowania poletkowania za pomocą kolposkopii rozszerzonej, przy zastosowaniu testu z płynem Lugola (Lahm- Schiller), barwiącym je na kolor brunatny.