W okresie przedoperacyjnym należy wykonać posiew i antybiogram wydzieliny szyjkowo-pochwowej oraz doprowadzić do normalizacji flory bakteryjnej, w przeciwnym bowiem razie zabieg może się nie udać.

Na 1?2 dni przed operacją należy prześledzić wszystkie rutynowe pa­rametry kliniczne: tętno, temperaturę, stan kurczliwości macicy, w celu uniknięcia niepowodzenia operacyjnego.

Niektórzy autorzy rezygnują z przedoperacyjnej hospitalizacji (M. G. Ayala, Meksyk, 1966), a zabieg wykonują w dniu przyjęcia do szpi­tala.

Operacje ,,na gorąco” poleca się wykonywać przed wystąpieniem obja­wów zakażenia i pojawienia się zmian nieprawidłowych w szyjce.

Postępowanie lecznicze w niewydolności szyjkowo-cieśniowej może po­legać na usunięciu zmian morfologicznych (trachelorraphia, isthmorraphia) lub być objawowo-paliatywne (szew okrężny szyjki).

Postępowanie lecznicze chirurgiczne, w przypadku niewydolności urazo­wej lub spowodowanej bliznowaceniem, polega na wycięciu części w po­staci płatka arbuza, pomiędzy dwoma ujściami szyjki, z następowym ze­szyciem dwuwarstwowym linii cięcia. Trachelorraphia i tracheloplastica są wykonywane wyłącznie w przypadkach poza ciążą; prowadzą one do doszczętnego usunięcia niewydolności szyjkowo-cieśniowej.

Palmer jest przeciwny zakładaniu szwu poza ciążą, ponieważ mogą pow­stać trudności w zapłodnieniu, a w przypadku poronienia, spowodowanego niewydolnością jajnikową, może zajść konieczność odszukania i przecięcia szwu, w celu wykonania łyżeczkowania. Poza istniejącymi rozerwaniami szczelinowatymi szyjkowo-cieśniowymi, zaleca zeszycie szyjki również u kobiet rodzących nagle, bez pomocy położniczej oraz u takich, które ma­ją, poza niewydolnością szyjki, nieprawidłowość wymagającą korekcyjnej operacji przed zajściem w ciążę, jak np. macica podwójna, zrosty we- wnątrzmaciczne, tyłopochylenie macicy powodującej bóle, mięśniaki itd.

Lash proponuje nacięcie w kształcie prostokąta, szyjki i cieśni, two­rząc w ten sposób szczelinę szyjkowo-cieśniową, z następowym szerokim odświeżeniem brzegów szyjki i cieśni oraz mocnym zeszyciem. Zabieg ma być bardziej skuteczny niż miejscowa isthmorraphia.

Bertrand i wsp., w głębokich pęknięciach aż do cieśni i szczytu sklepie­nia, odświeżają, w znieczuleniu ogólnym, brzegi w kształcie wycięcia od­wróconego V, z nałożeniem szwów w dwóch płaszczyznach: pierwszej war­stwy szwów ? głębokiej (endometrium i głębokie warstwy myometrium) i drugiej ? powierzchownej (warstwa powierzchowna mieśniówki, błona śluzowa szyjkowa i pochwowa), wykonują operację używając chromowa­nego katgutu i jedwabiu.

Technika tracheloplastyki polega na oddzieleniu śluzówki pochwowej i pęcherza wzdłuż wargi przedniej szyjki, wycięciu w linii środkowej szyj­ki płatka w kształcie arbuza, długości 3?4 cm, od okolicy cieśni macicznej do tej okolicy części pochwowej, która jest nienaruszona. Zabieg wyko­nuje się po rozszerzeniu hegarami nr 9?10, wprowadzonymi do kanału szyjki. Trzeba zwrócić uwagę, aby nie uszkodzić błony śluzowej we- wnątrzszyjkowej, a następnie zeszyć brzegi nacięcia szwami pojedynczy­mi, katgutowymi, oraz pokryć błonę śluzową pochwy.

Palmer, Rubovitz, Cooperman, Lash i Anselmino zalecają trzy fazy w przebiegu techniki operacyjnej: 1) oddzielenie błony śluzowej pochwy i pęcherza; 2) wycięcie środkowe w kształcie płatka arbuza oraz 3) zeszycie rany pojedynczymi szwami katgutowymi. Szew okrężny jest operacją o charakterze paliatywnym, której zadaniem jest odtworzenie siły zam­knięcia cieśni. Podstawowy mechanizm zamykania macicy leży w obrębie ujścia macicznego szyjki, gdzie znajduje się prawdziwy zwieracz, utwo­rzony zarówno przez włókna własne macicy, jak i przez włókna mięśnio­we, pochodzące z przymacicza i przypochwy. Ten zwieracz powinien sta­wiać opór ciśnieniu wewnątrzmacicznemu rozwijającego się jaja płodowe­go. Gdy ciąża osiąga II trymestr, kąt maciczno-szyjkowy zanika, a szyjka z niewydolnością szyjkowo-cieśniową otwiera się całkowicie, przy czym kanał szyjki znajduje się w przedłużeniu jamy macicy (Hervet, Huguier, Lacomme, Canel). W tym okresie zachodzi konieczność wkroczenia opera­cyjnego, które może być wykonane od końca II do końca VI miesiąca ciąży.

Szew okrężny szyjki macicy jest metodą chirurgiczną paliatywną, któ­ra czasowo znosi niewydolność szyjkowo-cieśniową i zapobiega wydaleniu jaja płodowego.

Szew okrężny szyjki macicy zakłada się zapobiegawczo w przypadkach ciąży, w której niewydolność szyjkowo-cieśniową ód początku ujawnia się poprzez otwarcie szyjki, lecz bez wystąpienia czynności skurczowej ma­cicy. W takiej sytuacji wkroczenie ?na gorąco” (Palmer) ma największe szanse powodzenia.

W przypadkach gdy równolegle do rozszerzającej się szyjki wystąpi czynność skurczowa macicy, nałożenie szwu ma charakter nagły, a opera­cję wykonuje się ?na gorąco”. W takich razach możliwość utrzymania cią­ży jest znacznie mniejsza, ponieważ znajdujemy się wobec rozpoczętego poronienia. Niepowodzenia w przypadku założenia szwu okrężnego ?na gorąco” sięgają 20% (Dumont, 1962, Serment, Leroux, 1961, Müller, 1962, Rivi?re).

W opisanych przypadkach zachodzi dodatkowa konieczność uspokojenia farmakologicznego skurczów oraz wkroczenia operacyjnego po uzyskaniu całkowitego spokoju.