Są liczne próby podziału raka śródnabłonkowego, na podstawie kryteriów cytohistologicznych, które pozwoliłyby na rokowanie. Imburg dzieli je na niedojrzałe, półdojrzałe i dojrzałe.
Hamperl (1959) dzieli raka śródnabłonkowego na 5 grup, w zależności od postaci, którą przybiera rozrost komórkowy.
- Zwykły rozrost zamieniający charakteryzuje się zamianą nabłonka walcowatego gruczołów szyjkowych na nabłonek wielowarstwowy płaski, który w pewnym okresie przybiera cechy raka śródnabłonkowego. Polega to na wystąpieniu nadbarwliwości jądrowej, z częstymi i niekiedy atypowymi mitozami; spotyka się przede wszystkim mitozy 3-biegunowe oraz metafazy w 3 grupach; mitozy mogą pojawić się także w warstwach powierzchownych. Komórki wydają się zagęszczone o zmniejszonej ilości cytoplazmy. Opisanie tej postaci spowodowało, że niektórzy mniej doświadczeni patolodzy stawiali rozpoznanie raka śródnabłonkowego w przypadkach zwykłego rozrostu warstwy podstawnej i w związku z tym opisali liczne przypadki samoistnego wyleczenia raka śródnabłonkowego. Ważne kryterium dla postawienia rozpoznania stanowi zniknięcie warstwowości nabłonka, aż do warstw powierzchownych, cecha ta jednak nie jest konieczna w przypadku istnienia innych zmian w komórkach.
- Rozległe pączkowanie polega na tym, że rozrost komórek przekracza grubość nabłonka płaskiego lub metaplazji płaskokomórkowej w obrębie gruczołu szyjkowego; uwypukla się do niżej leżącego podłoża w postaci pączków, rozdzielonych między sobą brodawkami łącznotkankowymi, wysokimi, o kształcie nieregularnym. Te pączki nabłonkowe pozostają wyraźnie odgraniczone od podłoża.
- Masywne lite pączkowanie, zaawansowane, charakteryzuje się tym, że rozrośnięty nabłonek płaski przenika do błony śluzowej wewnątrzszyjkowej lub do mięśniówki drogą gruczołów szyjkowych i, chociaż warstwa podstawna nie jest przekroczona, niekiedy z ostrożności te zmiany zalicza się do raków inwazyjnych.
- Wczesna inwazja zrębu (ostrogi nabłonkowe w podścielisku) stanowi stopień jeszcze- bardziej zaawansowany, w którym z pączków nabłonkowych odchodzą delikatne przedłużenia, zaokrąglone lub ostre, naciekające podłoże i grożące przerwaniem błony podstawnej. Zwykle jednak te delikatne przedłużenia są otoczone pokrywą kolagenową mniej lub bardziej gęstą i ich błona podstawna znajduje się w przedłużeniu nabłonka, z którego pochodzą. Komórki tej postaci są często większe i bardziej bogate w cytoplazmę od innych postaci komórek raka śródnabłonkowego, przy czym mają tendencję do układania się w okrężne warstwy, przypominające perły nabłonkowe. Jest ciekawe, że niektóre pączki mogą ulec zwyrodnieniu i zniknąć w nacieku leukocytarnym. W tych przypadkach zaleca się zwykle usunięcie macicy, co stanowi wyraz nadmiernej ostrożności.
- Zaawansowana inwazja zrębu, ostatnia postać raka śródnabłonkowego, jest budową bardziej zbliżona do raka prawdziwego. Pasma komórek nabłonkowych tworzą siatkę w podłożu, jak w przypadkach raka prawdziwego i mikroinwazji Mestwerdta. Postać ta, w odróżnieniu od prawdziwego raka naciekającego, ulega zwykle owrzodzeniu. Zmianę należy uważać za raka inwazyjnego.