Są liczne próby podziału raka śródnabłonkowego, na podstawie kryte­riów cytohistologicznych, które pozwoliłyby na rokowanie. Imburg dzieli je na niedojrzałe, półdojrzałe i dojrzałe.

Hamperl (1959) dzieli raka śródnabłonkowego na 5 grup, w zależności od postaci, którą przybiera rozrost komórkowy.

1. Zwykły rozrost zamieniający charakteryzuje się zamianą nabłonka walcowatego gruczołów szyjkowych na nabłonek wielowarstwowy płaski, który w pewnym okresie przybiera cechy raka śródnabłonkowego. Polega to na wystąpieniu nadbarwliwości jądrowej, z częstymi i niekiedy atypowymi mitozami; spotyka się przede wszystkim mitozy 3-biegunowe oraz metafazy w 3 grupach; mitozy mogą pojawić się także w warstwach po­wierzchownych. Komórki wydają się zagęszczone o zmniejszonej ilości cytoplazmy. Opisanie tej postaci spowodowało, że niektórzy mniej do­świadczeni patolodzy stawiali rozpoznanie raka śródnabłonkowego w przy­padkach zwykłego rozrostu warstwy podstawnej i w związku z tym opi­sali liczne przypadki samoistnego wyleczenia raka śródnabłonkowego. Ważne kryterium dla postawienia rozpoznania stanowi zniknięcie warstwowości nabłonka, aż do warstw powierzchownych, cecha ta jednak nie jest konieczna w przypadku istnienia innych zmian w komórkach.
2. Rozległe pączkowanie polega na tym, że rozrost komórek przekracza grubość nabłonka płaskiego lub metaplazji płaskokomórkowej w obrębie gruczołu szyjkowego; uwypukla się do niżej leżącego podłoża w postaci pączków, rozdzielonych między sobą brodawkami łącznotkankowymi, wy­sokimi, o kształcie nieregularnym. Te pączki nabłonkowe pozostają wy­raźnie odgraniczone od podłoża.
3. Masywne lite pączkowanie, zaawansowane, charakteryzuje się tym, że rozrośnięty nabłonek płaski przenika do błony śluzowej wewnątrzszyjkowej lub do mięśniówki drogą gruczołów szyjkowych i, chociaż warstwa podstawna nie jest przekroczona, niekiedy z ostrożności te zmiany zalicza się do raków inwazyjnych.
4. Wczesna inwazja zrębu (ostrogi nabłonkowe w podścielisku) stano­wi stopień jeszcze- bardziej zaawansowany, w którym z pączków nabłon­kowych odchodzą delikatne przedłużenia, zaokrąglone lub ostre, nacieka­jące podłoże i grożące przerwaniem błony podstawnej. Zwykle jednak te delikatne przedłużenia są otoczone pokrywą kolagenową mniej lub bar­dziej gęstą i ich błona podstawna znajduje się w przedłużeniu nabłonka, z którego pochodzą. Komórki tej postaci są często większe i bardziej bogate w cytoplazmę od innych postaci komórek raka śródnabłonkowego, przy czym mają tendencję do układania się w okrężne warstwy, przypomina­jące perły nabłonkowe. Jest ciekawe, że niektóre pączki mogą ulec zwy­rodnieniu i zniknąć w nacieku leukocytarnym. W tych przypadkach za­leca się zwykle usunięcie macicy, co stanowi wyraz nadmiernej ostroż­ności.
5. Zaawansowana inwazja zrębu, ostatnia postać raka śródnabłonkowe­go, jest budową bardziej zbliżona do raka prawdziwego. Pasma komórek nabłonkowych tworzą siatkę w podłożu, jak w przypadkach raka praw­dziwego i mikroinwazji Mestwerdta. Postać ta, w odróżnieniu od praw­dziwego raka naciekającego, ulega zwykle owrzodzeniu. Zmianę należy uważać za raka inwazyjnego.